Internationale topgezelschappen zij aan zij met regionale theatermakers
Internationaal beeldend theaterfestival Cultura Nova biedt van vrijdag 23 augustus t/m zondag 1 september 2019 een uitgebreid en veelzijdig programma voor jong en oud. De 29ste editie kent ruim 60 verschillende gezelschappen die 200 voorstellingen, concerten, films, workshops en lezingen presenteren op 25 locaties in Heerlen en omgeving. Theaterspektakel, muziek, dans, circus en toneel; inclusief een bijzonder programma voor de jeugd. Buitenlandse topgezelschappen als Ilotopie, Cirque Éloize en Recirquel kijken ernaar uit bij Cultura Nova te gast te zijn. Het festival presenteert ook diverse producties van jonge theatermakers zoals van Sien Vanmaele, Lotte & Karlijn Milder en Celine Daemen. Cultura Nova 2019 kent liefst 20 premières en evenzoveel coproducties.
Minister opent het festival
Op vrijdag 23 augustus opent minister Ingrid van Engelshoven het 29ste festival Cultura Nova. De organisatoren van het festival zijn blij met de komst van de minister. Zij onderstreept, volgens hen, daarmee het landelijk belang van Cultura Nova en de culturele ontwikkelingen in de regio – het Randland. Toneelgroep Maastricht presenteert die avond een urbane uitvoering van het bekende verhaal van ‘Romeo & Julia’ in samenwerking met drie internationale gezelschappen, La Fabrique Royal/Zéro Dedré, Aerosculpture en Groupe F. De voorstelling in de openlucht op het Burgemeester van Grunsvenplein schetst het tijdloze verhaal van Shakespeare over jonge liefde en de tragische consequenties van onverdraagzaamheid, onbegrip en misverstand. ‘Romeo & Julia’ wordt een sterk beeldende eigentijdse theatervoorstelling met veel muziek en enkele grote theatrale gebaren. Deze unieke uitvoering van ‘Romeo & Julia’ komt tot stand doordat Cultura Nova internationale gezelschappen, allen afkomstig uit Frankrijk, koppelt aan Toneelgroep Maastricht. Samen met een groot aantal zangers en dansers uit de regio wordt de opening van Cultura Nova een grootse spektakelvoorstelling.
Europees project Centriphery
Cultura Nova heeft samen met acht andere festivals en culturele organisaties in Europa subsidie gekregen voor ‘Centriphery’: een uniek uitwisselingsproject dat telkens in het ‘Randland’ van de deelnemende landen wordt uitgevoerd. In Heerlen gaan Hoge Fronten/Lieke Benders en Bart Bijnens namens Toneelgroep Maastricht een voorstelling maken, samen met Eric Minh Cuong Castaing uit Frankrijk en Livia Coloji uit Roemenië. De voorstellingen worden gespeeld in de expositieruimte van SCHUNCK.
Wereldpremière
Het Franse gezelschap Ilotopie, dat bekend staat om zijn voorstellingen die zich volledig óp het water afspelen, heeft voor Cultura Nova gekozen om haar nieuwe voorstelling ‘Effraction Nocturne’, dat zoiets betekent als ‘inbreuk in de nacht’ zijn wereldpremière te laten beleven. Deze David Lynch-achtige voorstelling wordt uitgevoerd op het water bij Zilverzandgroeve Beaujean in Heerlerheide.
Internationaal theater-circus
Cultura Nova heeft inmiddels een traditie opgebouwd in het presenteren van internationale top- circusgezelschappen. Het Canadese Cirque Éloize presenteert ‘Hotel’: een wervelende muzikale show. Met een mix van dans, comedy, muziek en acrobatiek creëert Éloize een frisse kijk op het traditionele circus. Het Hongaarse gezelschap Recirquel kreeg ongekend goede recensies in Edinburgh, telkens Vijf Sterren, voor zijn voorstelling ‘My Land’. Het is een bijzondere voorstelling die zich op een soort grote zandtafel afspeelt. Recirquel brengt een fraaie mix tussen circus en dans (Nederlandse première). Een bijzondere jeugd- en familievoorstelling is ‘Yolo’: een muzikale circusvoorstelling van het Spaanse gezelschap Cia Lucas Escobedo. Een voorstelling vol vreugde, kracht, ritme en energie die tijdens Cultura Nova haar Nederlandse première beleeft.
Jeugd & Familie-voorstellingen
Naast Yolo, presenteert het festival een flink aantal jeugd- en familievoorstellingen die allemaal hun Nederlandse première beleven bij Cultura Nova, zoals het Belgische Zonzo met ‘Thelonious’, een muzikale voorstelling; het Spaanse El Patio Teatro met de beeldende voorstelling ‘HUBO’; het Belgische Muziektheater Transparant met ‘De Torens van Beiroet’: een muzikaal verhaal over verzet en een dappere zoektocht naar geluk; de Spaanse groep Panic Map presenteert met Petit Big Blue een prachtige beeldende voorstelling gebaseerd op werk van Wassily Kandinsky voor de allerkleinsten, van 1 1⁄2 tot 4 jaar en tenslotte het Belgische gezelschap 4Hoog dat in coproductie met Cultura Nova ‘Wolk’ met muziek van Mozart en met acrobatiek groots theater voor kleine kinderen presenteert.
De Kopsalon & (h)ear
Els Huver heeft haar project in de Heerlense wijk Eikenderveld uitgebreid en gaat met bezoekers van Cultura Nova de audiowandeling ‘Van geluk spreken’ door de wijk maken, een wandeling die volledig gebaseerd is op verhalen van de inwoners van de wijk. Zij delen hun ervaring met geluk. Dat betekent voor iedereen iets anders. Mike Kramer, artistiek leider van (h)ear, organisatie voor geluidskunst, maakt het hoorspel ‘Onderpand’ in de kelders van het Royal theater. Het thema onderduiken en schuilen is gekozen naar aanleiding van 75 jaar bevrijding van Limburg. Verder presenteert (h)ear een concert van het Friese ‘Fean’ in het Savelbergklooster in het centrum van Heerlen.
Festivalplein & Spiegeltent
Op het festivalplein, het Burg. Van Grunsvenplein, worden verschillende activiteiten georganiseerd zoals waterspellen van het Franse gezelschap Compagnie Dut, Intro presenteert een muzikale kermis Abstractiepark 7090, jongeren uit het AZC-Heerlen rijden met discofietsen rond en IBA Parkstad presenteert een stadstuin ‘Park Urbana’. De publiekscatering wordt alleen nog maar met regionale producten in eco-disposables verzorgd. In de Spiegeltent staat weer een keur aan (inter-)nationale bands die opvallen door hun originele en toch dansbare sound zoals Mama’s Gun (GB), Soweto Soul (ZA), Onipa (GH), Tyler Childers (VS), blackwave. (BE), Alfa Mist (GB) en TootArd uit de Golanhoogten. In samenwerking met poppodium De Nieuwe Nor vinden concerten plaats van Borghesia, Sloveens-electronische rockmuziek in de traditie van Einstürzende Neubauten (in de Nieuwe Nor), en een bijzonder ligconcert van dj-vedette Lady Aïda (in theater Heerlen). Dankzij SLIM mag de winnaar van de Eujazz Young Talentaward 2019 optreden in de Spiegeltent.
Reflectie
In het kader van het Europees project Centriphery wordt een internationaal symposium gehouden waar de innovatiekracht van de periferie vanuit de rol van kunst en cultuur wordt gehouden tegen de ontwerpopgave van de perifere stedelijke omgeving. Verder vindt een Artist Talk plaats op de eerste zondag, waarin Hans Mommaas en Airan Berg een inhoudelijk gesprek voeren met een aantal kunstenaars en theatermakers die bij Cultura Nova op het programma staan. Er wordt inhoudelijk ingegaan op de relatie van hun werk met de omgeving en de bewoners van die omgeving. Onder de titel ‘Veerkracht’ organiseert Neimed haar 11e Krimplezing, deze keer over statushouders in kleine steden met sprekers als Sabine Meier (universiteit Siegen (DEU) en Sabrina Keinemans (Zuyd Hogeschool). Het Ministerie van Binnenlandse Zaken benaderde IBA Parkstad en Cultura Nova met het verzoek of hier in Heerlen een Novi-debat kan plaatsvinden naar aanleiding van de presentatie van de landelijke Nieuwe Omgevingsvisie. Uiteraard wordt daar op een Cultura Nova-wijze de hele week aan gewerkt om op de laatste zaterdag een openbaar debat aan te wijden.
Opening Station Heerlen
Op zaterdag 31 augustus wordt Station Heerlen geopend. Het station is onderdeel van het Maankwartier, een ontwerp van de Heerlense beeldend kunstenaar Michel Huisman. Het hele Maankwartier zal pas in 2020 worden geopend, maar het station is in augustus klaar en alle betrokkenen grijpen de gelegenheid aan om goed uit te pakken. Vanaf 11.00 uur vindt een gevarieerd programma plaats. De opening van Station Heerlen wordt in samenwerking met Cultura Nova geprogrammeerd. Het belooft een cultureel spektakel te worden. Het programma blijft nog even geheim en zal nader bekend gemaakt worden via de media.
Opening Buitenring Parkstad Limburg
Op zondag 1 september wordt de Buitenring Parkstad Limburg geopend met een muzikaal theaterspektakel dat Toneelgroep Maastricht organiseert met een aantal Limburgse muziekgezelschappen. Doordat het een openbaar toegankelijk evenement wordt kan Cultura Nova met dit spektakel haar 29ste festival afsluiten. Men moet wel vooraf gratis tickets reserveren via Cultura Nova omdat het aantal plaatsen beperkt is tot 3500.
Samenwerking Cultura Nova groeit
In de afgelopen jaren is de samenwerking van Cultura Nova met internationale topgezelschappen gegroeid. En ook programmeurs en podia uit Heerlen en omgeving trekken steeds intensiever op met het festival. Met poppodium De Nieuwe Nor, Filmhuis de Spiegel, (h)ear, SCHUNCK, stichting Street Art, Cultuurhuis Heerlen, Heerlen Mijn Stad en intro Maastricht biedt Cultura Nova een veelzijdig programma dat ogen en oren streelt. Cultura Nova en IBA Parkstad geven samen met andere kunstenaars vorm aan een nieuw Park Urbana op het Festivalplein. Het tijdelijke stadspark is de creatieve aanzet tot een permanent park in de binnenstad van Heerlen. Nieuw is de samenwerking met MAMDT (de media-opleiding van Zuyd Hogeschool) en met de Open Universiteit. Die laatste gaat twee publieks-apps ontwikkelen voor het festival. Dankzij de samenwerking met L1 en studenten van het Vista College (voorheen Arcus), die online en op televisie uitgebreid verslag doen van Cultura Nova, kan iedereen (na)genieten van het uitgebreide programma.
Het volledige programma van internationaal beeldend theaterfestival Cultura Nova is te vinden op de website www.culturanova.nl. Daar is ook informatie te vinden over de kaartverkoop en de programmabrochure. Deze brochure is vanaf 20 juni gratis af te halen bij Parkstad Limburg Theaters, SCHUNCK Glaspaleis, cafés en andere veel bezochte locaties in Heerlen en omgeving.
Cultura Nova viert de verbeelding, verlegt de route en versterkt het contrast
Het tiendaags festival Cultura Nova in het hart van Zuid-Limburg is in drie decennia uitgegroeid tot beeldbepalend evenement met internationale allure. Ontstaan vanuit een sterke traditie in spektakel en straattheater, is het doorgegroeid naar een multidisciplinair festival met een rijke programmering voor een breed en divers publiek, op een groot aantal binnen- en buitenpodia. Het programma is kleurrijk en gelaagd, toegankelijk én risicovol: van grootste opening- en slotspektakels tot intieme artistieke cross-overs, van toegankelijke familievoorstellingen tot gewaagde experimenten, van internationaal topcircus tot grondgebonden theater, van eclectische dansavonden tot muzikale avant-garde en van historische geluidswandelingen tot sociaal- maatschappelijke projecten. Tot ver over de grens oefent dit rijke, beeldende programma een sterke aantrekkingskracht uit op een gemêleerd publiek.
Het hart van deze brede programmering draait om de verbindende kracht van beeldend theater. De leiding van Cultura Nova heeft in drie decennia een sterk zintuig ontwikkeld voor dat wat in deze regio voor reuring zorgt. Door het jarenlang optrekken met toonaangevende groepen in beeldende disciplines en door een hechte samenwerking met een internationaal én regionaal netwerk weet Cultura Nova grote namen maar Limburg te halen en tevens een pleisterplek te bieden voor jong talent. Door bovendien aan te sluiten bij ontwikkelingen waarin kunst en cultuur worden ingezet om grondgebonden verhalen naar boven te halen, geeft het festival ook inhoudelijk reliëf aan de regio.
Cultura Nova 2019 is mogelijk dankzij: Gemeente Heerlen, Fonds Podiumkunsten, Provincie Limburg, Creative Europe, Parkstad Limburg Theaters, Rabobank, Stienstra, IBA Parkstad, L1, Club van 100, Buitenring Parkstad Limburg, Hotel Heerlen, FSI, WML, Heerlen Mijn Stad, Parkstad Limburg en Mabs4.0